Od początku ubiegłego roku zmieniły się zasady obliczania składki zdrowotnej. Obecnie jej wysokość zależy od formy opodatkowania i wysokości dochodów osoby prowadzącej działalność gospodarczą. Co jednak ważniejsze, to w tym roku po raz pierwszy konieczne będzie roczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne za 2022 rok.

Obowiązek ten dotyczy wszystkich przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, którzy płacą składki na swoje ubezpieczenie. Roczne rozliczenie ma pomóc w ustaleniu wysokości składki zdrowotnej za 2022 rok – na podstawie dochodów, jakie zostały wówczas osiągnięte. Dokument należy złożyć do 22 maja 2023 roku.

Kto powinien się rozliczyć?

Obowiązek dotyczy przedsiębiorców rozliczających się:

• na zasadach ogólnych według skali podatkowej,
• podatkiem liniowym lub
• ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą  powinny to zrobić na dokumencie ZUS DRA (blok XII). Z kolei właściciele firm, którzy opłacają składki również za inne osoby, np. pracowników lub zleceniobiorców, muszą to zrobić przy pomocy ZUS RCA (blok III.F).

Nowe wzory dokumentów będą obowiązywać od 1 maja 2023 r., czyli począwszy od rozliczeń składanych za kwiecień. Co ważne, docelowo pojawią się również w programach Płatnik i ePłatnik, dzięki czemu rozliczenie składki zdrowotnej będzie możliwe szybką drogą elektroniczną.

Nadpłata czy niedopłata?

Po rozliczeniu może okazać się, że składka na ubezpieczenie zdrowotne za miniony rok została opłacona w kwocie wyższej niż ustalona. Wówczas przedsiębiorcy będzie przysługiwał jej zwrot. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy posiada on zaległości za składki lub nienależnie pobrane świadczenia z ubezpieczenia społecznego.

Wniosek o zwrot nadpłaty zostanie przygotowany za przedsiębiorcę przez ZUS. Dokument będzie dostępny na profilu płatnika na Platformie Ubezpieczeń Społecznych (PUE). Jedynym obowiązkiem przedsiębiorcy będzie wówczas sprawdzenie i przesłanie wniosku do ZUS – w terminie do 1 czerwca 2023 roku. Kwota nadpłaty zostanie przekazana na rachunek bankowy zapisany na koncie płatnika składek. Nastąpi to najpóźniej 1 sierpnia.

Jeśli po rozliczeniu okaże się, że składka zdrowotna została opłacona w kwocie niższej niż ustalona, wówczas konieczne będzie dopłata. Trzeba ją wówczas uregulować wraz ze składką za kwiecień 2023 roku, czyli do 22 maja.

Agnieszka Kulak
HR Administration & Payroll Manager
agnieszka.kulak@ow-accountingpayroll.pl