Od 2023 roku będziemy stosować nowy Krajowy Standard Rachunkowości nr 15 „Przychody ze sprzedaży wyrobów, półproduktów, towarów i materiałów”. Został on już opublikowany w Dzienniku Urzędowym Ministra Finansów.

Nowy standard nr 15 określa zasady ustalania, ujmowania, wyceny i prezentacji przychodów ze sprzedaży wyrobów gotowych, a także półproduktów, towarów oraz materiałów w sprawozdaniu finansowym. Motywacją i uzasadnieniem dla opracowania nowego standardu rachunkowości są zgłaszane przez pracowników działów księgowości w badaniach ankietowych trudności w zakresie ewidencji przychodów ze sprzedaży. Ważnym argumentem przemawiającym za rozszerzeniem informacji w zakresie ewidencji przychodów były również istotne zmiany w obrębie prawa rachunkowości międzynarodowej – od 2018 roku obowiązuje nowy MSSF 15 „Przychody z umów z klientami”.

Zawarte w nowym KSR 15 wskazówki dotyczą m.in.:

• warunków, których spełnienie pozwala ustalić i ująć przychody ze sprzedaży oraz związane z nimi koszty poniesione przy zawarciu umowy z kontrahentem,
• zmniejszenia przychodów w związku z udzielonymi rabatami, bonusami czy przyjętymi zwrotami.

Standard określa również sposób ewidencji przychodów ze sprzedaży osiągniętych na podstawie umów sprzedaży zawartych w oparciu o szczególne warunki, takie jak sprzedaż w ramach programów lojalnościowych, sprzedaż barterowa, komis lub sprzedaż z udzielonym przyrzeczeniem odkupu. W standardzie opisano również, jak ujmować w księgach przychody z tytułu umów wieloelementowych. [MS1] 

KSR 15 tylko dla ewidencji rachunkowej

Nowy KSR 15 wyraźnie podkreśla brak zgodności ujęcia księgowego przychodów z ujęciem przychodów w ramach ewidencji prowadzonej dla celów podatkowych.Standard ten nie odnosi się w żadnym aspekcie do prowadzenia ewidencji dla celów podatkowych. W przypadku rozbieżności pomiędzy ujęciem przychodu zgodnie z prawem podatkowym a prawem bilansowym, jednostka zobowiązana jest zapewnić ewidencję umożliwiającą zarówno prawidłowe rozliczenia podatkowe, jak i prawidłowe ustalenie przychodu zgodnie ze standardem.

Nie wszystko zgodne z międzynarodowymi standardami

Wyjaśnienia zawarte w standardzie są zgodne z postanowieniami Ustawy o rachunkowości, jednak nie wszystkie rozwiązania są zbieżne z postanowieniami Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej 15 „Przychody z umów z klientami”. Najważniejsze różnice wynikają m.in. z zakresu regulacji. Zakres MSSF 15 jest szerszy i odnosi się do wszelkich transakcji z tytułu umów z klientami, w tym także umów dotyczących świadczenia usług długoterminowych oraz korzystania z licencji, które nie są objęte zakresem nowego KSR 15.

O ile w przypadku sprzedaży dóbr istotnych rozbieżności pomiędzy KSR 15 a MSSF 15 nie ma, o tyle już w odniesieniu do usług należy podkreślić odmienne koncepcje obowiązujące w obu tych regulacjach prawa bilansowego. Ustawa o rachunkowości, a co za tym idzie, KSR 15, bazuje na tzw. koncepcji przeniesienia ryzyk i korzyści. Zgodnie z nią określając moment powstania przychodu, należy ocenić, kiedy ryzyka i korzyści związane z przedmiotem umowy zostały przeniesione na kupującego. Międzynarodowy standard opiera się natomiast na koncepcji, w której decyzja o przedmiocie umowy między kupującym a sprzedającym, a także o zobowiązaniach sprzedawcy wobec kupującego, jest przenoszona w momencie wykonania określonych świadczeń.

Nowy KSR został opublikowany w Dzienniku Urzędowym Ministra Finansów 29 lipca 2022 r. pod pozycją 81. Po raz pierwszy będzie miał zastosowanie do sprawozdań finansowych sporządzonych za rok obrotowy rozpoczynający się od 1 stycznia 2023 r.

Dominika Grela
Accounting Team Leader
dominika.grela@ow-accountingpayroll.pl