Jedną z nowości w ramach Polskiego Ładu jest projekt nowelizacji ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej. Wśród proponowanych zmian znajduje się przepis regulujący dokonanie nabycia sprawdzającego.

Czym jest nabycie sprawdzające?

Nabycie sprawdzające to zakup towarów lub usług przez sprawdzającego w celu weryfikacji, czy podatnik lub jego pracownik (sprawdzany) wywiązuje się z obowiązków wynikających z prawa podatkowego. W tym przypadku sprawdzeniu podlega:

• ewidencjonowanie sprzedaży z wykorzystaniem kasy rejestrującej oraz
• wydanie nabywcy paragonu fiskalnego.

Czynność może być dokonana przez pracowników urzędu skarbowego, celno-skarbowego lub innego funkcjonariusza KAS.

Upoważnienie do przeprowadzenia kontroli

W praktyce osoba sprawdzająca zweryfikuje, czy w danym punkcie sprzedaży podatnik lub jego pracownik zarejestruje dokonaną sprzedaż na kasie fiskalnej i wyda paragon fiskalny. Ma przy tym mieć prawo do wylegitymowania sprawdzanego. Sprawdzający musi posiadać stałe upoważnienie do dokonywania nabycia sprawdzającego, które musi okazać na żądanie sprawdzanego.

Upoważnienie ma zawierać wszystkie poniższe informacje:

• datę oraz miejsce wystawienia,
• podstawę prawną,
• wskazanie sprzedającego,
• podpis osoby udzielającej upoważnienia.

W innym przypadku będzie ono nieważne.

Po dokonaniu zakupu sprawdzający ma obowiązkowo poinformować sprawdzanego o dokonaniu nabycia sprawdzającego, okazać legitymację służbową i pouczyć o przysługujących sprawdzanemu prawach i jego obowiązkach.

Co z zakupionymi towarami i usługami?

Jeżeli zakupiony towar nie będzie przedmiotem przestępstwa lub wykroczenia i będzie możliwa jego ponowna sprzedaż, zostanie niezwłocznie zwrócony. Sprawdzany będzie miał obowiązek przyjęcia towaru oraz paragonu fiskalnego i zwrotu zapłaty otrzymanej za zwracany towar. W sytuacji niemożności ponownej sprzedaży zakupionego towaru, pozostanie on w punkcie sprzedaży tylko za zgodą sprzedawcy, wraz z zachowaniem pieniędzy.

Paragon fiskalny nie zostanie zwrócony, gdy:

• sprzedawca odmówi zwrotu otrzymanej zapłaty,
• istnieje brak możliwości dalszej sprzedaży towaru lub
• sprzedawca odstąpi od zwrotu towaru.

Wykonana usługa nie podlega zwrotowi, jednak w tym przypadku sprawdzany zachowa pieniądze oraz paragon, z wyjątkiem usług niewykonanych od razu, a płatnych z góry.

Jak najmniej formalności, czyli notatka lub mandat karny i protokół

Sprawdzający po dokonaniu nabycia sprawdzającego – w przypadku braku nieprawidłowości – sporządzi notatkę. Będzie miał także prawo wykonania filmów czy zdjęć. W przypadku naruszenia przepisów, sprawdzający nałoży na sprawdzanego mandat karny oraz sporządzi protokół – po jednym egzemplarzu dla każdej ze stron. Protokół będzie także sporządzany w przypadku odmowy przyjęcia zwracanego towaru, paragonu fiskalnego lub zwrotu otrzymanej zapłaty za zwracany towar.

Nabycie sprawdzające – zmiany od 2022 roku

W projekcie wskazano, że w ubiegłym roku przeprowadzono blisko 15 tysięcy kontroli w zakresie wystawiania i wydawania paragonów fiskalnych. Podczas 43% z nich wskazano nieprawidłowości. Nabycie sprawdzające ma być wykorzystywane nie tylko do weryfikacji wywiązywania się z obowiązków prawa, ale także ma zmniejszyć nieuczciwą konkurencję.

Na instytucję nabycia sprawdzającego ma zostać utworzony fundusz, który w roku 2022 wyniesie 8,5 mln złotych.

Zmiany mają wejść w życie 1 stycznia 2022 r.

Paulina Pawelec
junior accountant