Już dawno żadne zmiany nie budziły tylu emocji wśród przedsiębiorców, co projekt Polskiego Ładu. Do kwestii wzbudzających obawy należą przede wszystkim zmiany w składce zdrowotnej i nowy podatek dla dużych przedsiębiorstw.
Pierwotny projekt Polskiego Ładu zakładał 9% składkę zdrowotną dla wszystkich przedsiębiorców bez możliwości odliczenia jej od podatku. Wzbudziło to jednak wiele protestów przede wszystkim ze strony związków – pod petycją Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorstw o zmianę tych zapisów podpisały się ponad 42 tysiące przedsiębiorców. Według Rzecznika ucierpią szczególnie rozliczający się podatkiem liniowym (około 700 tysięcy podmiotów). Alarmowała również Konfederacja Lewiatan, wskazując że planowane zmiany podatkowe będą szkodliwe dla właścicieli firm i samej gospodarki. W odpowiedzi rząd nieco zmodyfikował swój projekt, jednak nie są to duże ustępstwa.
Według ostatniego projektu Polskiego Ładu od przyszłego roku zostanie utrzymana wysokość składki zdrowotnej na poziomie 9% dochodów – w przypadku przedsiębiorców rozliczających się na zasadach ogólnych, czyli według skali podatkowej. Taka sama stawka obowiązuje aktualnie u pracowników zatrudnionych na etacie. Jedynie osoby rozliczające się podatkiem ryczałtowym, liniowym czy poprzez kartę podatkową, zapłacą składkę zdrowotną na poziomie 4,9%. Najniższa stawka wyniesie 270 zł, czyli 9% z pensji minimalnej – tylko w przypadku liniowców zarabiających do 6 tys. zł. Osiągający dochód na poziomie 7 tys. zł brutto zapłacą nieco ponad 290 zł, a dla zarabiających więcej kwota składki zdrowotnej będzie rosnąć aż do niespełna 700 zł. Tyle zapłacą uzyskujący dochód na poziomie 15 tys. zł brutto.
Prawo do odliczenia od podatku składki na ubezpieczenie zdrowotne zostanie zlikwidowane dla wszystkich – zarówno przedsiębiorców, jak i osób pracujących na podstawie umowy o pracę czy zlecenie. Tym samym realne obciążenie rozliczających się na zasadach podatku liniowego wyniesie 23,9% (zamiast 19%). To właśnie oni najwięcej stracą po wejściu zmian w życie.
Polski Ład zakłada również ujednolicenie terminów rozliczenia składek zdrowotnych i społecznych. Zostaną one przedłużone do 20. dnia kolejnego miesiąca.
Zmiany w naliczaniu składki zdrowotnej skomplikują także obsługę księgową przedsiębiorstw, dokładając obowiązek comiesięcznego wskazywania podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne.
W ramach Polskiego Ładu w przyszłym roku pojawi się nowy podatek kierowany do dużych korporacji[1], czyli tzw. minimalny podatek przychodowy, który ma być częściowo uzależniony od przychodów przedsiębiorstw. Wyniesie on 0,4% osiąganych przez firmę przychodów oraz 10% nadmiarowych płatności biernych. Dotyczy to dochodów i przychodów z działalności operacyjnej. Podatek obejmie spółki kapitałowe, których udział dochodów w przychodach wynosi mniej niż 1%. Nie będą mu podlegać przedsiębiorstwa, które ponoszą realne wydatki inwestycyjne.
Wiele wskazuje na to, że nowy podatek obejmie w praktyce co najwyżej kilka procent działających w Polsce firm, w tym przede wszystkim firmy niepłacące podatku CIT. Nowe obciążenie nie obejmą małych i średnich przedsiębiorstw.
Choć rząd przyjął projekt zwiększający kwotę wolną od podatku do 30 tys. zł i podwyższający próg podatkowy z 85 tys. do 120 tys. zł, to przedsiębiorcy i tak mają powody do niepokoju.
Projekt zmian trafił do Sejmu 8 września 2021 r. Większość nowych przepisów
zawartych w Nowym Ładzie ma wejść w życie 1 stycznia 2022 r.
Izabela Kołodziejczak
managing director | chief accountant
[1] Wprowadzenie zmian przewiduje rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw.